Op zaterdag 30 augustus werd het nieuwe Martelarenplein in Verviers ingehuldigd. De renovatie van dit plein maakt deel uit van een ruimer kader: Verviers, een gezellige stad. Dit project, waarvan de studies in 2016 van start gingen, leidde in 2019 tot de werf en vindt vandaag, in 2025, zijn voltooiing.
Van het station tot Crapaurue: 39.000 m² getransformeerd
De bouwheer wilde de gezelligheid van het stadscentrum versterken door de openbare ruimte kwalitatief her in te richten, van het centraal station tot Crapaurue, langs de rue Xhavée, de rue du Manège, de Place Verte en het Martelarenplein. In totaal werd bijna 39.000 m² van gevel tot gevel heringericht, met de steun van Europese EFRO-fondsen en het Waals Gewest.
Deze gezelligheid uit zich op verschillende manieren: het gelijkvloers maken van de diverse openbare ruimten, de uitbreiding van zones voor voetgangers en HoReCa, de uniformiteit en kwaliteit van het nieuwe straatmeubilair, de restauratie van erfgoedmonumenten (fontein, trappen, standbeelden) en de keuze voor natuurlijke en hoogwaardige materialen (voornamelijk zandsteen en Belgische blauwe hardsteen).
De renovatie van het stadscentrum gaat ook gepaard met een aanzienlijke vergroting van de groenzones, vooral via de uitbreiding en renovatie van het Fabiolapark en het Chic Chac-plantsoen, maar ook via de aanplanting van nieuwe hoogstammige bomen, de bouw van grote plantenbakken die tegelijk bijdragen tot de passieve beveiliging van de openbare ruimte.
Nieuwe structuren vervolledigen het project: een nieuw speelplein, de renovatie van de openbare verlichting, de installatie van een nieuwe mistfontein, drinkwaterfonteinen en een openbaar toilet.
Een hedendaagse luifel die de Place Verte heruitvindt
Gezelligheid betekent ook ontmoeting. Op de Place Verte stond sinds de jaren 1970 een piramidevormige hal. Om beter tegemoet te komen aan het multifunctionele gebruik van deze plek, om een coherentie te verzekeren binnen de nieuwe inrichting en tegelijk met de blik op de toekomst, werd een nieuwe luifel gebouwd, het resultaat van de samenwerking tussen bureau greisch en architectenbureau Baumans-Deffet. Deze sobere constructie, voorzien van een grote lichtkoker, prijkt voortaan in het midden van de Place Verte. De technische elementen zoals regenwaterafvoer, aarding, elektrische aansluitingen en verlichtingssystemen zijn volledig geïntegreerd.
De structuur van 58 ton en 22 meter lang overspant bijna 14 meter in uitkraging, gesteund door twee kolommen en een duo trekstangen verbonden met een ondergrondse contragewicht.
De constructie werd in het atelier vervaardigd en geverfd, vervolgens in stukken naar de site vervoerd en ter plaatse in zijn definitieve positie gemonteerd.
Grondige herwaardering: van erfgoed tot ondergrondse infrastructuur
Het rijke erfgoed van de stad kreeg dankzij dit project opnieuw zijn glans. De trap “Chic Chac”, gelegen aan het uiteinde van het Fabiolapark en nabij het centraal station, werd volledig gerenoveerd. De oostelijke trap werd grondig aangepast om een nieuwe toegang tot het park te creëren. Deze ingreep wijkt bewust af van de oorspronkelijke architectuur en werd, conform de wens van de architect, duidelijk onderscheiden door het gebruik van zichtbare bekistingsbeton dat tegelijk dienstdoet als nieuwe ondersteuning en bescherming van de onderliggende spoorwegtunnel.
Aanpassingen voor toegankelijkheid (PMR), nieuwe leuningen en fietsgoten vervolledigen de renovatie.
Een ander emblematisch monument, de David-fontein, opgericht op de Place Verte ter ere van de eerste burgemeester van de stad, werd volledig ontmanteld, gerestaureerd en teruggeplaatst. Een kleine knipoog: de kist met het hart (letterlijk) van de illustere figuur, ontdekt bij de ontmanteling, werd opnieuw op zijn plaats gezet met de nodige eer.
Op het Martelarenplein werd het standbeeld van Chapuis enkele tientallen meters verplaatst om de centrale ruimte vrij te maken en de herinrichting van wandel- en HoReCa-zones langs weerszijden van de rijweg mogelijk te maken. Het standbeeld werd zorgvuldig herplaatst met respect voor de historische symboliek en staat nu in een groot bloemenperk.
Niet te vergeten: de ondergrondse nutsleidingen werden uit de busbanen verplaatst en in het hele centrum grotendeels vernieuwd, om toekomstige ingrepen te vermijden.
Het is dus een grondige heraanleg die nu wordt afgerond met de inhuldiging van het Martelarenplein.
- Opdrachtgever: Stad Verviers
- Architect: Baumans-Deffet
- Studiebureau: Bureau greisch
- Aannemers:
- Perceel 1 – openbare ruimte: THV Baguette-Bodarwe-Aquaflux, met als belangrijkste onderaannemers:
- Restauratie monumenten: RC-Réno
- Fonteinen: Aquafontal
- Groenzones: Brundseaux
- Perceel 2 – staalstructuren: THV Baguette-Bodarwe-Thomassen, met als hoofdonderaannemer (staalconstructie) – EMSD
- Perceel 1 – openbare ruimte: THV Baguette-Bodarwe-Aquaflux, met als belangrijkste onderaannemers:
