Geconfronteerd met de veroudering van het schoolgebouwenpark heeft de Fédération Wallonie-Bruxelles, samen met een team onder leiding van de architecten van Matador en KIS studio, waartoe ook bureau greisch behoort, een project gelanceerd om de onderwijsorganiserende instanties een modulair prefab bouwsysteem voor scholen aan te bieden, waarvan de structuur uit hout bestaat.
Het welzijn van schoolkinderen hangt af van de kwaliteit van het onderwijs, maar ook van de kwaliteit van de infrastructuur. Aangezien het schoolgebouwenpark in de Fédération Wallonie-Bruxelles veroudert, is er een ambitieus project opgezet. Het doel is om de organiserende instanties van kleuter- en basisscholen een modulair bouwsysteem aan te bieden.
Dit project is verdeeld in twee luiken: een R&D-luik, geleid door de Cellule architecture van de FW-B, en een tweede luik, gericht op de bouw van een pilootproject, opgevolgd door de Direction Études et Projets van Wallonie-Bruxelles Enseignement.
Het eerste luik van dit project richt zich op de definitie van het concept. Bureau greisch werd vanaf het begin betrokken voor het aspect stabiliteit. Eenmaal gedefinieerd, werd het generieke modulaire systeem op ware grootte getest. Een mock-up werd gerealiseerd, waarmee de verschillende hypothesen en de haalbaarheid van het project werden gevalideerd. Dit prototype dient ook als een vitrine voor de toekomstige gebruikers van het systeem.
Een uitlegbrochure en een vademecum bieden alle nodige informatie om het project goed te starten.
Deze oplossing is volledig uit hout gemaakt. De vloer rust op een structuur van gelamineerde kolom-balkconstructies, die deels zichtbaar blijven, en op dragende wanden van Cross Laminated Timber (CLT), wat betekent dat de panelen bestaan uit verschillende lagen hout, kruiselings georiënteerd.
De keuze voor hout is niet toevallig. Het is een ecologisch materiaal bij uitstek. Idealiter wordt het gebruikt uit duurzaam beheerde bossen (FSC – Forest Stewardship Council of PEFC – Programme de reconnaissance des certifications forestières). Het heeft een lage milieu-impact en maakt een snelle bouwplaats mogelijk met minimale hinder. Het optimaliseert het transport en de montage en vermindert de behoefte aan zware handling in elke fase, wat resulteert in een ongeëvenaarde efficiëntie.
Een doordacht ontwerp maakt het ook mogelijk om de bouw grotendeels droog uit te voeren, wat de uitvoeringstermijnen aanzienlijk verkort en onafhankelijk maakt van de weersomstandigheden. Hout is bovendien een holistisch materiaal en kan niet alleen gebruikt worden voor de buitenstructuur, maar ook voor meubelelementen, enz. Dit zorgt voor een eenvoudigere realisatie.
Tot slot draagt hout bij aan het welzijn. De fysieke eigenschappen zorgen voor een gezond binnenklimaat (vochtregulatie…), wat positief bijdraagt aan de gezondheid en het welzijn van de gebruikers, vooral van kinderen.
Naast de voordelen van het materiaal zelf biedt een modulaire school nog andere voordelen. De ontwerpfase wordt vergemakkelijkt door de systematisering van de plattegrondcompositie, wat kostenbesparingen oplevert op het vlak van architecturale en technische studies, zonder in te boeten op creativiteit. De modulariteit maakt het ook mogelijk om met verschillende soorten geometrieën te werken.
Tijdens de bouwfase is het grootste voordeel tijdsbesparing, dankzij het prefab-karakter van de gebouwen. Dit systeem garandeert ook een kwalitatieve en betrouwbare oplossing, waarbij alle technische aspecten zoals akoestiek, luchtkwaliteit, binnentemperatuur, enz. grondig werden geanalyseerd en geoptimaliseerd.
In 2025 wordt een nieuwe mijlpaal bereikt voor dit project. De fundamentele afdeling van het Athénée royal de La Louvière zal volledig worden heropgebouwd op basis van dit modulaire systeem.
De nieuwe school, met een oppervlakte van ongeveer 1.500 m², verdeeld over twee verdiepingen, zal bestaan uit tien klaslokalen, een slaapruimte en diverse bijkomende lokalen zoals kantoren en sanitaire voorzieningen.
Dit pilootproject zal het verwachte comfortniveau valideren door middel van verschillende meetinstrumenten (H2O, temperatuur, CO₂).
Projectpartners
- Opdrachtgever: Fédération Wallonie-Bruxelles (Wallonie-Bruxelles Enseignement & Cellule architecture)
- Architect: KIS (Keep it Simple) – Matador
- Studiebureau stabiliteit: bureau greisch
- Aannemer en industriële partner: Stabilame
- Studiebureau speciale technieken + PEB: Detang
- Studiebureau akoestiek: Daïdalos Peutz
- Signalisatie: COAST
- Universitair onderzoekscentrum – architectuur en klimaat: UCL
- Universitair onderzoekscentrum – structuur en technologie: UCL